تفاوت پنل OLED و LED چیست؟ تلویزیون با کدام پنل بخریم؟

پنل‌های اولد و LED امروزه در بسیاری از تلویزیون‌ها، مانیتورها، نمایشگرهای گوشی موبایل و برخی از دیگر دستگاه‌هایی که دارای صفحه نمایش هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حالی که در گذشته بیشتر نام پنل‌هایی مثل CRT به گوش‌مان می‌رسید، اما حالا دیگر نام پنل‌های جدیدتری مثل OLED و LED را می‌شنویم. بدون شک هنگام جستجو برای خرید تلویزیون جدید، با این اصطلاحات برخورد داشته‌اید اما شاید با ویژگی‌های آن‌ها به طور کامل آشنا نباشید.

این دو پنل هر دو عملکرد بسیار خوبی را در زمینه پخش تصاویر از خود به نمایش می‌گذارند اما بهتر است قبل از خرید تلویزیون یا مانیتور، تفاوت پنل OLED و LED را بشناسیم تا گزینه مناسب‌تری را انتخاب کنیم.

اولد چیست؟

کلمه اولد در واقع مخفف Organic Light-Emitting Diode یا دیود ارگانیک گسیل دهنده‌ی نور است. یک تفاوت مهم در پنل OLED و LED، به نحوه تامین نور در آن‌ها مربوط می‌شود. در پنل‌های اولد، هر پیکسل خودش نور خود را تامین کرده و نیازه به نور پس زمینه ندارد. این در حالی است که در نمایشگرهای LCD نور در پس‌زمینه تولیده شده و سپس از کریستال‌‎های مایع و فیلتر رنگی عبور می‌کند تا رنگ‌های مختلف را به نمایش بگذارد.  پنل اولد برای ایجاد تصویر تنها به رنگ‌های قرمز، سبز و آبی نیاز دارد که با ارسال سیگنال الکتریکی به هر پیکسل، این نورها را تولید می‌کند. همین موضوع و عدم نیاز به نور پس زمینه باعث شده تا نمایشگرهای اولد را، نمایشگرهای خودتابش بنامیم.

اولین تلویزیون سامسونگ با نمایشگر اولد در سال 2012 عرضه شد و محبوبیت این پنل را دوچندان کرد؛ البته سامسونگ استفاده از اولد را خیلی سریع کنار گذاشت. همچنین تلویزیون‌های الجی هم در سال 2013 با نمایشگرهای OLED به بازار عرضه شدند؛ ال جی هم‌اکنون بزرگ‌ترین تولیدکننده و استفاده کننده از پنل اولد سایز بزرگ در دنیا است. در سال‌های اخیر با به بلوغ رسیدن فناوری OLED بسیاری از لپ‌تاپ‌ها و مانیتورها هم به این پنل مجهز هستند.

LED چیست؟

پنل LED هم یکی دیگر از پنل‌هایی است که در بسیاری از تلویزیون‌ها و مانیتورهای جدید، شاهد استفاده از آن هستیم. کلمه LED مخفف Light Emittibg Diode است و شباهت‌ها بسیاری به فناوری کریستال مایع یا LCD دارد. در این پنل، دیودها پشت نمایشگر قرار می‌گیرند و نور صفحه را تامین می‌کنند. این نکته همان تفاوت بزرگ بین پنل OLED و LED است که بالاتر هم به آن اشاره کردیم.

از طرفی نکته دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد این است که در پنل LED برخلاف  LCD، بجای لامپ فلورسنت از سیستم نورافشانی LED استفاده می‌شود. همین موضوع، پنل LED را به گزینه مناسب‌تری نسبت به LCD برای استفاده در صفحه نمایش‌های بزرگ‌تر تبدیل می‌کند. وقتی صحبت از تلویزیون‌های LED می‌شود در حقیقت منظور LED LCD است زیرا این پنل‌ها از در اصل LCD هستند که نحوه نوردهی آن‌ها بهبود داده شده است. بنابراین هرگاه واژه LED را دیدیدم در حقیقت منظور LED LCD است.

اولد یا LED چه مزایا و معایبی دارند؟

یک تفاوت قابل توجه در پنل OLED و LED، تفاوت کیفیت تصویر در این دو پنل است. در تلویزیون‌های اولد با توجه به اینکه هر پیکسل نور مورد نیاز خودش را تامین می‌کند، شاهد کیفیت بسیار بالاتری نسبت به پنل LED هستیم. تصاویر در پنل اولد با جزئیات بسیار بالا، کنتراست عالی و همراه با رنگ‌های واقع‌گرایانه و زنده به نمایش گذاشته می‌شوند. پنل‌های اولد و LED هر دو در زمینه مصرف انرژی، بسیار کم مصرف هستند.

در پنل‌ LED می‌توان با کاهش نور صفحه، میزان مصرف انرژی را بیش از قبل کاهش داد. اما پنل اولد با توجه به تفاوت نحوه تولید نور، در صحنه‌هایی که روشنایی به طور معمول کمتر است، بدون نیاز به تغییر شدت نور توسط کاربر، میزان مصرف انرژی را کاهش می‌دهد. از طرفی پنل‌های اولد رنگ مشکی را با کیفیت بسیار بالایی نشان می‌دهند در حال که پنل LED گاه ممکن است رنگ مشکی را کمی مایل به خاکستری به نمایش بگذارد. در حقیقت در نمایشگر LED LCD تمام پیکسل‌‌ها برای نمایش یک صحنه روشن می‌شوند در صورتی که در اولدها فقط پیکسل‌هایی که نیاز است روشن می‌شوند و بقیه خاموش می‌مانند.

البته این موضوع به خودی خود نمی‌تواند کیفیت بالای رنگ‌ها را در پنل اولد تضمین کند. دقت رنگ در پنل‌های OLED از یکدیگر متفاوت هستند و در خط تولید شرکت‌های مختلف، با دقت رنگ یکسان تولید نمی‌شوند. یک تفاوت دیگر در پنل OLED و LED هم به زاویه دید نمایشگر مربوط می‌شود. پنل اولد از زاویه دید گسترده‌تری نسبت به پنل LED برخوردار است و تصویر از زوایای مختلف بدون تغییر رنگ یا کاهش روشنایی قابل مشاهده خواهد بود. همین موضوع باعث می‌شوند تا کاربران در صورت تهیه تلویزیون اولد، با سهولت بیشتری چیدمان منزل را انجام دهند و نگران زاویه دید تلویزیون نباشند. پنل‌های LED اما در برخی زوایا با تغییر رنگ و کاهش روشنایی محسوس مواجه هستند که بعضا شاید تجربه لذت‌بخشی را به مخاطب ارائه ندهد.

روی کاغذ پنل اولد نسبت به پنل LED از طول عمر بالاتری برخوردار است اما به دلیل پدیده Burn in در نمایشگرهای اولد (ماندن رد تصاویر ثابت) عموما نارضایتی از این پنل‌ها کم نیست البته که در سال‌های اخیر این مشکل کم‌تر شده است و سازندگان برای آن‌ چاره‌اندیشی کرده‌اند. پنل‌های LED در دمای بالا ناپایدار می‌شوند و عمر آنها کاهش پیدا می‌کند.

از طرفی در صورت خرابی و از کار افتادن آن، تعمیر یا تعویض پنل هم خرج بالایی را روی دست کاربر می‌گذارد. یکی دیگر از معایب پنل LED هم مربوط به تابش اشعه فرابنفش است که البته بسیاری از سازندگان با استفاده از لایه‌هایی، از این اتفاق جلوگیری می‌کنند. زمان پاسخ‌دهی بسیار پایین‌تر در پنل اولد هم از دیگر تفاوت‌های پنل OLED و LED است که آن را به گزینه‌ای عالی برای گیمرها تبدیل می‌کند. در تلویزیون‌های اولد، وضعیت پیسکل‌ها و رنگ‌ها و روشنایی آن با سرعت بسیار سریع تغییر می‌کند که در نتیجه تجربه رضایت‌بخش‌تری را به کاربر ارائه می‌دهد. در حالت کلی اگر چه پنل‌های OLED و LED بسیار پرطرفدار هستند، اما می‌توان گفت که پنل اولد روزبه‌روز در حال محبوب شدن است و عملکردی بهتری را از خود به نمایش می‌گذارد.

خرید تلویزیون اولد عموما هزینه بیش‌تری دارد و به محصولات بالارده خلاصه می‌شود اما تلویزیون‌های LED LCD بازار اقتصادی تا پرچمدار بزرگی برای خود دارند. پیش از خرید تلویزیون سامسونگ QLED این موضوع را درنظر داشته باشید که پنل آن‌ها در حقیقت از نوع LED LCD است. در سمت اولدها نیز خرید تلویزیون ال جی OLED به دلیل سابقه طولانی و تولید پنل‌ها توسط خود ال‌جی گزینه منطقی به شمار می‌رود.