آیا مگاپیکسل بیشتر به معنی دوربین بهتر است؟

اگر اخبار گوشی‌های هوشمند در چند سال گذشته را دنبال کرده باشید قطعا تمرکز تولیدکنندگان روی دوربین و کیفیت آن را متوجه شده‌اید. عمده تغییر در این بخش بیشتر شدن اندازه سنسور دوربین‌ها یا همان مگاپیکسل بیشتر است. شرکت‌های بزرگ سعی می‌کنند با مگاپیکسل بیشتر، سنسورهای بزرگ‌تر و لنزهای بیشتر مشتریان را به خرید محصول خود ترغیب کنند. حالا یک سوال اساسی بوجود می‌آید؛ آیا مگاپیکسل بیشتر به معنی کیفیت بهتر عکس است؟ در بازار کنونی گوشی‌هایی با دوربین‌های 108 مگاپیکسلی در دسترس هستند اما بعضی شرکت‌ها مثل اپل و گوگل از دوربین‌های 12 مگاپیکسلی استفاده می‌کنند. این همه تفاوت برای چیست؟

اگر سنسورهای بزرگ‌تر بهتر است چرا همه شرکت‌ها از لنزهای 100 یا 200 مگاپیکسلی استفاده نمی‌کنند؟ در این مقاله می‌خواهیم دوربین‌های گوشی را از نظر تعداد مگاپیکسل بررسی کنیم تا تفاوت مگاپیکسل بیشتر با کمتر را متوجه شویم. پس اگر قصد خرید گوشی هوشمند دارید و دوربین گوشی‌ و تعداد مگاپیکسل آن برای شما اهمیت دارد، این مطلب را بخوانید.

اندازه‌گیری مگاپیکسل

قبل از هرچیز بیایید نگاه دقیق‌تری به مفهوم مگاپیکسل دوربین داشته باشیم و با اجزای تشکیل دهنده تصاویر آشنا شویم. هر تصویر دیجیتال از نقاطی زیادی تشکیل شده است که به آنها پیکسل گفته می‌شود. برای ثبت هر تصویر میلیون‌ها پیکسل کنار هم قرار می‌گیرند برای همین برای اندازه‌گیری تعداد پیکسل بکار رفته از پیشوند مگا به معنی عضیم و زیاد استفاده می‌شود.

هر مگاپیکسل به معنی 1 میلیون پیکسل است. تصویری با عرض 1200 پیکسل و طول 900 پیکسل، یک عکس 1 مگاپیکسلی است؛ 1200*900=1080000.

برخلاف فرمت‌های ویدئوی که نسبت تصویر HD یا 16:9 دارند، بیشتر عکس‌ها با نسبت 4 به 3 یا 2 به 3 ثبت می‌شوند؛ هرچند شما می‌توانید این نسبت را روی 16:9 نیز تنظیم کنید. دلیل این نسبت تصویر این است که نحوه‌ قرارگیری پیکسل‌ها بهم نریزد.

با این تفاسیر حداقل روی کاغذ مگاپیکسل بیشتر به‌معنی ثبت تصاویر بهتر روی گوشی است اما در واقعیت داستان متفاوت است. درست است که مگاپیکسل بیشتر بهتر است اما در شرایطی که سنسور دوربین هم توانایی ثبت این پیکسل‌ها در اندازه واقعی خودشان را داشته باشد. مشکل اساسی این است که سنسورهای کوچک دوربین‌های گوشی برای اینکه تمام پیکسل‌ها را در یک قاب نمایش دهند مجبورند این پیکسل‌ها را در کنار هم فشرده کنند که عواقب ناخوشایندی دارد! به‌ویژه در حالتی که با ISO بالا عکاسی کنید با بخواهید در حالتی که نور کم است عکاسی کنید. در این حالت پیکسل‌های فشرده شده به هم و کوچک به معنی رسیدن نور کمتر به سنسور است.

بیشتر بخوانید: آیا گوشی‌های هوشمند به چندین دوربین نیاز دارند؟

حالا می‌خواهیم راز اصلی گوشی‌های با مگاپیکسل بسیار بالا مانند گلکسی اس 21 اولترا با 108 مگاپیکسل را برای شما برملا کنیم! سامسونگ روی این ویژگی تبلیغات زیادی کرده است و می‌گوید با 108 مگاپیکسل شما می‌توانید همه جزئیات یک قاب را ثبت کنید. نکته مهم این است که این لنز در واقع یک لنز 12 مگاپیکسلی است که با فناوری تقسیم کردن هر پیکسل به 9 پیکسل، برای شما تصاویری با وضوح 108 مگاپیکسل ثبت می‌کند. پس در واقع سنسور دوربین توانایی ثبت 108 مگاپیکسل را ندارد و این نرم‌افزار گوشی است که این کیفیت را برای شما بازسازی می‌کند.

نکته مهم در ثبت تصاویر باکیفیت، بزرگ بودن اندازه پیکسل‌هاست تا نور بیشتری را به سنسور برساند. برای همین است که عکاسی در نور شب با اس 21 اولترا با کیفیت 12 مگاپیکسل است نه 108 مگاپیکسل! دلیل آن هم این است که در حالت 108 مگاپیکسلی، اندازه پیکسل‌ها تا 9 برابر کوچک‌تر می‌شود و نتیجه آن نرسیدن نور کافی به سنسور است. پس درست است که تعداد مگاپیکسل بیشتر به معنی ثبت جزئیات بیشتر است اما کیفیت کلی تصویر فقط به تعداد مگاپیکسل بستگی ندارد و اندازه آن هم بسیار مهم است.

اهمیت سنسور دوربین

مهم‌ترین بخش دوربین گوشی که در کیفیت عکس نهایی بیشترین تاثیر را دارد سنسور آن است. البته سرعت و کیفیت لنز نیز اهمیت زیادی دارد ولی به‌دلیل فضای کم برای جایگذاری لنز قوی و بزرگ، بیشتر بار کیفیت عکس‌ها روی دوش سنسور و قدرت پردازش تصویر گوشی هوشمند است. یکی از ویژگی‌های مهم سنسورهای دوربین، اندازه سنسور است. اینجا جایی است که قدرت نرم‌افزاری و پردازشی گوشی‌ها به کمک سنسور می‌آید. برای درک بهتر، بیایید اندازه سنسور چند گوشی هوشمند را با سنسور یک گوشی DSLR معمولی مقایسه کنیم.

گلکسی اس 20 اولترا، پرچم‌دار سال گذشته سامسونگ هنوز هم یکی از بهترین دوربین‌ها را دارد. اندازه سنسور دوربین اصلی اس 20 اولترا 9.5 در 7.3 میلی‌متر است؛ این اندازه برای دوربین گوشی هوشند غول‌آسا محسوب می‌شود! برای مقایسه گوشی آیفون 11 پرو مکس را در نظر بگیرید که از سنسوری با اندازه 7.01 در 5.79 میلی‌متر بهره می‌برد. این همان سنسوری است که گوگل پیکسل 4 و گوگل پیکسل 4a از آن استفاده می‌کنند.

بیشتر بخوانید: معرفی انواع لنز و دوربین گوشی موبایل

همین اندازه سنسور است که تفاوت اصلی بین گوشی‌های هوشمند و دوربین‌های حرفه‌ای را رقم می‌زند. یک دوربین فول فریم DSLR که معادل فیلم‌های 35 میلی‌متری است، از یک سنسور با اندازه 26 در 24 میلی‌متر بهره می‌برد. سنسورهای کوچک‌تر دوربین‌های APS-C یا دوربین‌های بدون آینه نیز 22.2 در 14.8 میلی‌متری هستند. پس تفاوت بین بهترین حالت سنسور گوشی‌های هوشمند با بدترین حالت دوربین‌های DSLR خیلی زیاد است!

بنابراین برای پر کردن این خلا، نرم‌افزار و قدرت پردازشی گوشی‌ها وارد عمل می‌شود. برای همین است که پردازش تصویر در گوشی‌های هوشمند بسیار اهمیت دارد و شرکت‌های سازنده تلفن همراه زمان و هزینه زیادی برای این بخش از گوشی‌های هوشمند می‌کنند. گوگل و هواوی ادعا می‌کنند در این زمینه بهترین هستند. این ادعا تا حد زیادی درست است و هر دو شرکت عملکرد بسیار خوبی در بخش دوربین دارند به‌طوری که دوربین 12 مگاپیکسلی گوگل پیکسل از بسیاری از دوربین‌های 108 مگاپیکسلی بازار عملکرد بهتری دارد. تفاوت در بخش نرم‌افزار است که باعص شده سونی که خود بزرگ‌ترین تامین کننده سنسور دوربین است عملکرد متوسطی در مقایسه با شرک‌های دیگر داشته باشد. پس هرچه مگاپیکسل دوربین‌ها زیادتر شود ولی اندازه سنسور تغییری نکند، کیفیت عکس نهایی بهتر نخواهد شد.

اهمین مگاپیکسل بیشتر

پس مگاپیکسل بیشتر در دوربین‌های گوشی هوشند هیچ مزیتی ندارد؟ خیر اینگونه نیست؛ همه تبلیغات دوربین‌های 100 مگاپیکسلی دروغ نیست! اگر یک ویژگی باشد که درحال حاضر بدون دوربین‌های با اندازه مگاپیکسل بزرگ امکان‌پذیر نیست، قدرت بزرگ‌نمایی است. همین لنزهای 108 مگاپیکسلی است که به گوشی‌های شیائومی و سامسونگ امکان بزرگ‌نمایی 120 و 100 برابری را می‌دهد.

همین مگاپیکسل بیشتر است که امکان زوم اپتیکال 3 برابری را برای گلکسی اس 20 اولترا فراهم می‌کند؛ حقیقت این است که زوم اپتیکال واقعی این گوشی تنها 1.06 برابر است و بقیه ماجرا برگ‌نمایی دیجیتالی است که به لطف اندازه بزرگ لنز تله‌فوتو امکان‌پذیر شده است. یعنی تصویر نهایی حاصل از لنز تله‌فوتو از زوم دیجیتال و کراپ تصویر و البته پردازش قوی و درست گوشی ایجاد می‌شود.

بیشتر بخوانید: فهرست زیباترین گوشی‌های جهان

تقریبا تمام گوشی‌هایی که زوم‌های اپتیکال و دیجیتال چندین برابری را تبلیغ می‌کنند با قدرت نرم‌افزاری و مگاپیکسل بیشتر لنزها قادر به انجام چنین کاری هستند. در بیشتر موارد یک دوربین 48 مگاپیکسلی می‌تواند بدون افت کیفیت معادل بزرگ‌نمایی 2 برابر را برای شما فراهم کند. برای زوم بیشتر معمولا نرم‌افزار دوربین نقش بیشتری را ایفا می‌کند.

مگاپیکشل بیشتر دوربین در گوشی‌های هوشمند ویژگی چندان بدی نیست و با بودنش می‌توان امکانات بیشتری را به گوشی و دوربین آن اضافه کرد اما مگاپیکسل بیشتر اصلا معیار خوبی برای انداره‌گیری کیفیت یک گوشی هوشمند نیست. کیفیت دوربین گوشی هوشمند بیشتر از آنکه به تعداد زیاد مگاپیکسل وابسته باشد به کیفیت سنسور و قدرت نرم‌افزاری گوشی وابسته است. در حال حاضر گوشی آیفون 12 پرو مکس با دوربین 12 مگاپیکسلی خود یکی از بهترین تجربه‌های عکاسی با گوشی هوشمند را برای شما فراهم می‌کند.

مزیت دیگر مگاپیکسل بیشتر دوربین

تا اینجا متوجه شدیم مگاپیکسل بیشتر لزوما به معنای کیفیت بالای دوربین گوشی هوشمند نیست اما اگر در شرایط درست از مگاپیکسل بیشتر استفاده شود نتیجه کار بهتر خواهد بود. یکی از مزیت‌های گوشی‌هایی با مگاپیکسل بیشتر، ثبت تصاویری با جزئیات بیشتر است. در شرایطی که همه‌چیز بین 2 دوربین برابر باشد (سنسور یکسان، لنزهای برابر و تنظیمات یکسان) دوربینی که مگاپیکسل بیشتری دارد تصاویری با جزئیات بیشتر و بهتر ثبت می‌کند. در این حالت قطعا یک دوبین 48 مگاپیکسلی عملکرد بهتری نسبت به یک دوربین 12 مگاپیکسلی دارد.

این تفاوت ممکن است روی نمایشگر گوشی‌ها قابل تشخیص نباشد اما به محض اینکه تصاویر را روی یک مانیتور بزرگ‌تر مقایسه کنید تقاوت را خواهید دید. به‌طور کلی دوربین‌هایی با مگاپیکسل بیشتر جزئیات بیشتری را ثبت می‌کنند هرچند ممکن است این جزئیات بیشتر لزوما به معنای تصویر بهتر نباشد. اما برای آنهایی که عکاسی و طراحی را حرفه‌ای‌تر دنبال می‌کنند همیشه جزئیات بیشتر یک موهبت و مزیت عمده محسوب می‌شود.

به تبلیغات اعتماد نکنید!

در حال حاضر شرکت‌های تولید کننده گوشی هوشمند هر نسل تعداد مگاپیکسل‌های دوربینن گوشی را بیشتر و بیشتر می‌کنند اما این اعداد و ارقام بیشتر جنبه تبلیغاتی دارند. دوربین‌های باکیفیت برای ثبت تصاویر عالی نیازی به چندصد مگاپیکسل ندارند. برای اثبات این ادعا کافیست به گوشی‌های هوشمند گوگل و اپل نگاه کنید که با استفاده از یک سنسور باکیفیت و با تنها 12 مگاپیکسل، یکی از بهترین دوربین‌های بازار را به شما تقدیم کرده‌اند. هنر گوگل، اپل و حتی هواوی در رسیدن به این کیفیت، استفاده بهینه و درست از نرم‌افزار برای پردازش بهتر تصاویر است.

یک مثال دیگر دوربین‌های DSLR است. بسیاری از دوربین‌های DSLR باکیفیت بازار کار شما را با 20 مگاپیکسل راه می‌اندازند! پس اگر مگاپیکسل بیشتر در دوربین آنقدر که در تبلیغات نشان می‌دهند مهم بود، بهترین دوربین‌های DSLR نیز با 100 مگاپیکسل به بازار عرضه می‌شدند. پس برای ثبت تصاویر باکیفیت نیازی به دوربین‌های 100 مگاپیکسلی نداریم. در حال حاضر بهترین دوربین گوشی‌های هوشمند باتوجه به بررسی‌های سایت Dxomark، گوشی شیائومی می 11 اولترا است که از یک لنز 50 مگاپیکسلی استفاده کرده است. پس از این به بعد وقتی تبلیغ یک گوشی یا دوربین صد و چند مگاپیکسلی را دیدید، به ویژگی‌های دیگر دوربین نیز توجه کنید.

بیشتر بخوانید: معرفی و آموزش برنامه Anchor برای ساخت پادکست

اهمیت هوش مصنوعی

گوشی‌های هوشمند امروزی دوربین‌های هوشمندی نیز دارند و هوش مصنوعی بکار رفته در این گوشی‌ها، یکی از جنبه‌های مهم و تاثیرگذار در کیفیت نهایی عکس‌های ثبت شده است. دلیل اهمیت این موضوع دوربین‌های چندگانه گوشی‌های هوشمند و اهمیت پردازش تصاویر است. همانطور که گفتیم برای پوشاندن ضعف سنسورها و لنزهای دوربین گوشی هوشمند، از قدرت پردازشی بالایی استفاده می‌شود.

علاوه بر این از آنجایی که عکس‌های ثبت شده در برخی سناریوهای عکاسی از اطلاعات ثبت شده توسط چند لنز بدست می‌آید، وجود هوش مصنوعی برای پردازش تصاویر بسیار ضروری است. این هوش مصنوعی با استفاده از یادگیری ماشین می‌تواند نتیجه نهایی ثبت شده را بهبود ببخشد و تصاویر دقیق‌تری ثبت کند. برای همین برگ برنده در بین دوربین گوشی‌های هوشمند در دستان آنهایی است که از هوش مصنوعی قدرتمندی بهره می‌برد؛ مانند گوشی‌های ساخت شرکت گوگل، اپل و هواوی.

بیشتر بخوانید: بررسی و آموزش اپلیکیشن InShot

مگاپیکسل بیشتر همیشه بهتر نیست!

با پیشرفت سریع گوشی‌های هوشمند، دوربین‌های بکار رفته در آنها نیز روز به روز پیشرفت می‌کند. بخشی از پیشرفت دوربین‌ها در اضافه شدن تعداد آنهاست و بخشی از آن مربوط به بیشتر شدن مگاپیکسل دوربین‌ها است. حالا دوربین‌های 100 مگاپیکسلی دیگر مخصوص گوشی‌های پرچم‌دار بازار نیست و گوشی‌های میان رده نیز در ماژول خود دوربین با 108 مگاپیکسل دارند. در این شرایط برای خیلی‌ها این سوال بوجود آمده که آیا مگاپیکسل بیشتر به معنی عکس باکیفیت‌تر است؟

پاسخ این سوال در بیشتر موارد منفی است! مواردی که بیشترین تاثیر در کیفیت دوربین و عکس نهایی را دارند کیفیت سنسور و نرم‌افزار پردازش تصویر گوشی موبایل است. برای همین است که شرکت‌های بزرگی مانند گوگل و اپل به‌جای استفاده از دوربین‌های چندصد مگاپیکسلی، از یک دوربین 12 مگاپیکسلی به‌عنوان دوربین اصلی استفاده می‌کنند. این شرکت‌ها تمرکز خود را روی افزایش کیفیت سنسور دوربین و بخش نرم‌افزاری مجموعه دوربین قرار داده‌اند تا نتیجه کار بهتر باشد. تجربه شما از کار با گوشی‌هایی با دوربین‌ها و مگاپیکسل‌های مختلف چیست؟ به‌نظر شما مگاپیکسل بیشتر به معنای دوربین قوی‌تر است؟