نگارش پروپوزال حرفه‌ای با شناخت ارکان اصلی پروپوزال
نوشتن پروپوزال شروعی بر انجام یک طرح تحقیقاتی است. با اینکه ممکن است با شنیدن نام پروپوزال به یاد دانشگاه و پایان‌نامه بیفتید، باید بدانید که کاربرد پروپوزال فراتر از این‌ها است و نوشتن طرح‌های پیشنهادی و تصمیم‌گیری برای تایید و رد آن در تجارت و اقتصاد بسیار رایج است. پروپوزال‌نویسی تمام چارچوب طرح پژوهشی و پایان‌نامه شما را در بر می‌گیرد و فرمت نگارش آن بسته به نوع تحقیقی که برای سازمان یا دانشگاه‌تان آماده می‌کنید، می‌تواند متفاوت باشد. اما پروپوزال‌ها ارکانی دارند که در تمامی زمینه‌ها باید در نظر گرفته شوند و آشنایی با آن‌ها به سریع‌تر و راحت‌تر پیش رفتن فرآیند پروپوزال‌نویسی کمک می‌کند. در این مقاله با ارکان اصلی یک پروپوزال کارآمد آشنا می‌شوید.
ارکان اصلی پروپوزال
مسئله یا پرسش اصلی
هرکدام از ما دغدغه‌هایی در زمینه‌های مختلف علمی و پژوهشی داریم که باعث ایجاد مسئله یا پرسشی می‌شوند. این مسئله‌ها و پرسش‌ها هستند که پژوهشگر را به انجام کارهای پژوهشی سوق می‌دهند و از اینجا است که تحقیق شروع می‌شود. در فرآیند پروپوزال‌نویسی ما به عنوان دانشجو یا پژوهشگر، مسئله‌ای را طرح می‌کنیم و به دنبال آن پیشنهادی برای حل مسئله ارائه می‌دهیم. از این رو به پروپوزال، پیشنهاده نیز می‌گویند.
مسئله باید اهمیت و اولویت داشته باشد، قابل حل باشد و ما به عنوان پژوهشگر بتوانیم آن را حل کنیم و برای حل کردن آن مسئله و پیش بردن تحقیق برنامه‌ریزی روشنی داشته باشیم.
هدف و مقصود
هدف تحقیق، بیانگر فوایدی است که در نتیجه تحقیق عاید می‌شود و به نوعی آرمان‌های ما از انجام تحقیق را نشان می‌دهد. مقصود نیز، نتایج قابل حصول در پژوهش است. اهدافی که محقق از پیش برای پژوهش تعیین می‌کند نباید از چارچوب تحقیق، یا پایان‌نامه، فراتر رود. او باید در جملات صریح روشن کند که قصد انجام چه کاری را دارد و نیازی به اغراق در بیان این اهداف نیست. در پایان نیز نشان می‌دهد که به اهداف خود دست یافته است و اگر دست نیافته است دلایل را روشن می‌کند. بنابراین هدف تحقیق باید صریح و واضح باشد تا بتوان تحقق آن را داوری کرد.
مفروضات
هر تحقیق مبتنی بر یک نظام معرفت‌شناسی است که مفروضاتی را برای محقق تعیین می‌کند. مفروضات واقعیات و مسلماتی هستند که تحقیق بر پایه آن‌ها بیان می‌شود. یعنی، حقایقی که ما آن‌ها را از پیش پذیرفته‌ایم و در صحت یا عدم صحت آن‌ها چون و چرا نمی‌کنیم. مفروضات یا دانسته‌های پیشین ما بر نوع نگاه ما به مسئله، روش‌های پیش بردن تحقیق، تجزیه‌و‌تحلیل امور، و در نهایت حل مسئله تاثیرگذار هستند.
پرسش‌ها (پرسش اصلی/پرسش‌های فرعی)
مسئله پژوهش را باید بتوان در قالب یک جمله پرسشی صریح بیان کرد. این پرسش باید قابل تقسیم به پرسش‌های کوچک‌تر باشد که پاسخ آن‌ها از منابع استخراج می‌شود. به عبارت دیگر، پرسش اصلی پرسشی است که پژوهشگر تعهد می‌کند پاسخ آن را به دست آورد، و پرسش‌های ثانویه پرسش‌هایی هستند که می‌توان با تحقیق و مطالعه منابع مختلف پاسخ‌های آن‌ها را به دست آورد.
نکات مهم در تعیین پرسش و مسئله پژوهش:
- در شرح مسئله از به کار بردن عبارات و شبه جملات پرهیز کنید.
- پرسش مسئله نباید به نحوی باشد که پاسخ آن بلی یا خیر باشد.
- پرسش مسئله نباید بیانگر کنجکاوی شخصی پژوهشگر باشد.
- پرسش‌های ثانویه باید کاملا پرسش اصلی را در بر گیرند؛ بدین معنا که نه کمتر باشند و نه بیشتر.
پیشینه تحقیق
نگارش تاریخچه‌ای برای موضوع، و بررسی و توضیح پژوهش‌های مشابه و همسو در فرآیند پروپوزال‌نویسی از اهمیت بسیاری برخوردار است. پژوهشگر با مطالعه و بررسی تحقیق‌های پیشین با گستره موضوعی که در حال مطالعه بر آن است آشنا می‌شود و می‌تواند بیان کند که تحقیقات گذشته چه سهمی در روشن شدن مسئله داشته‌اند و تحقیق خود جای خالی چه مواردی را در گسترش دانش در زمینه مسئله مورد مطالعه پر می‌کند.
مطالعه مقالاتی که پیش از این در زمینه تحقیق شما نوشته شده‌اند در این بخش به شما کمک می‌کند. برای دسترسی به این منابع می‌توانید آن‌ها را از سایت‌های معتبر ارائه‌دهنده تحقیقات و پژوهش‌های علمی خریداری کنید. هم‌چنین، سایت‌هایی مانند فری‌پیپر امکان دانلود رایگان مقالات را برای شما فراهم می‌کنند.
روش تحقیق
در این بخش شیوه به کار رفته برای پیش بردن تحقیق، که ممکن است تلفیقی از انواع روش‌های مختلف تحقیق باشد، تعیین و توضیح داده می‌شود. جامعه آماری و ابزارهای اندازه‌گیری در تحقیق نیز می‌توانند در اینجا معرفی شوند.
- جامعه آماری مجموعه‌ای از افراد یا واحدها هستند که حداقل یک صفت مشترک دارند. در هر تحقیق پژوهشگر به مطالعه و بررسی متغیرها در یک جامعه آماری خاص می‌پردازد. این جامعه آماری باید جامع و مانع باشد. بدین معنا که از نظر زمانی و مکانی تمام متغیرهای مورد مطالعه را در بر گیرد.
- ابزارهای اندازه‌گیری در تحقیق شامل پرسشنامه، مشاهده، مصاحبه، آزمون‌های روانی-تربیتی و … هستند که استفاده از هرکدام از آن‌ها به فراخور نوع و زمینه پژوهش، باید شرح داده شود.
فهرست منابع و ماخذ
هر تحقیق نیازمند منابع کافی و معتبر است. در پایان لازم است کلیه منابع به‌کار گرفته شده در فرآیند تهیه پروپوزال از جمله کتاب‌ها، مجلات، مقالات علمی، گزارش‌های علمی، پایان‌نامه‌ها، و طرح‌های پژوهشی فهرست گردد. آوردن این فهرست لازمه تکمیل پروسه پروپوزال‌نویسی است و باید به شکل دقیق بیان شود.
برای اینکه فهرست منابع غنی در پایان پژوهش خود ارائه دهید باید مطالعات فراوانی از انواع منابع به زبان‌های مختلف در حوزه‌های مرتبط به تحقیق خود داشته باشید. از آن‌جا که بیشتر این منابع مانند کتاب‌ها، مجلات و مقالات علمی به زبان انگلیسی هستند، اگر در این زبان مهارت کافی نداشته باشید ممکن است در روند تحقیق و پروپوزال‌نویسی خود دچار مشکل شوید. در شرایطی که زمان کمی در اختیار دارید می‌توانید از ابزارهای کمک ترجمه مانند گوگل ترنسلیت، ترگمان و ترجمیار استفاده کنید و یا برای سرعت بیشتر در سایت‌های ترجمه سفارش ترجمه دهید. اما به شما پیشنهاد می‌کنیم در اسرع وقت یادگیری زبان را در برنامه خود بگنجانید.
سخن پایانی
برای نوشتن پروپوزال قواعد و دستورالعمل‌های معینی وجود دارد که در تمام زمینه‌های پژوهشی یکسان است و تمام پژوهشگران و دانشجویان ملزم به رعایت آن‌ها هستند. در این مقاله مراحل نگارش پروپوزال به شما معرفی شد. امید است که از آن بهره کافی ببرید.
نظرات کاربران (0) ارسال نظر