رپورتاژ

چگونه در رشته مدیریت بازرگانی موفق باشیم؟

مدیریت بازرگانی جزء رشته‌هایی است که برای تحصیل در آن، از هر سه گروه آزمایشی تجربی، ریاضی و انسانی می‌توان در کنکور شرکت کرد.‌ فارغ التحصیلان در رشته مدیریت بازرگانی،‌ در زمینه‌های تجارت، داد و ستدهای صادراتی و وارداتی تخصص لازم را به دست می‌آورند.‌ در این رشته مباحث اقتصاد خرد و کلان نقش به سزایی در موفقیت آن دارند. رشته مدیریت بازرگانی با بازار کار نسبتا خوبی که دارد باعث شده است علاقه‌مندان زیادی به آن گرایش پیدا کنند. ازاین‌رو در این مقاله به معرفی رشته مدیریت بازرگانی و بررسی روش‌های کسب موفقیت بیشتر در آن، پرداخته خواهد شد.

نگاه کلی به رشته‌ی مدیریت بازرگانی

منظور از مدیریت بازرگانی به دست آوردن تخصص و تجربه لازم در زمینه مدیریت و کنترل بخش‌های بازرگانی است. این رشته در بازارهای جهانی و بین‌المللی بسیار کاربرد دارد و جزء رشته‌های جدید محسوب می‌شود. رشته‌ی مدیریت بازرگانی اولین بار توسط آقای تیلور در مکتب کلاسیک ایجاد شد که بعدها به عنوان یک رشته‌ی دانشگاهی، در اکثر دانشگاه‌های فرانسه به رسمیت شناخته شد.‌

تاریخچه‌ی پیدایش مدیریت بازرگانی در ایران به سال 1333 از طریق همکاری بین دانشگاه تهران و کالیفرنیا برمی‌گردد. در آن سال‌ها، از استادان آمریکایی برای تدریس در رشته مدیریت بازرگانی استفاده می‌شد. تا این که به مرور زمان با تاسیس دانشکده مدیریت و تربیت استادان ایرانی، دانشکده مدیریت از دانشگاه کالیفرنیا مستقل شد. با گسترش رشته مدیریت در سراسر دانشگاه‌های دولتی، آزاد،‌ پیام نور و غیر انتفاعی، کم کم بر فارغ‌التحصیلان در این رشته افزوده شد.

دوره کارشناسی رشته مدیریت بازرگانی چهار سال است که دانشجویان در این دوره ملزم به گذراندن 133 واحد درسی هستند. از این تعداد واحد درسی، 20 واحد به دروس عمومی اختصاص یافته است. 41 واحد دروس پایه، 30 واحد دروس اصلی، 36 واحد تخصصی و 6 واحد جزء دروس اختیاری است.

دروس اختصاصی و گرایش‌های مختلف مدیریت بازرگانی برای ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا

از مهم‌ترین دروس اختصاصی مدیریت بازرگانی می‌توان به مدیریت رفتار سازمانی و منابع انسانی، روش‌های تحقیق در مدیریت، بازار یابی و مدیریت بازار، اصول حسابداری، مدیریت مالی، حقوق بازرگانی بین‌المللی، اقتصاد خرد و کلان، تحقیق در عملیات، مبانی سازمان و مدیریت را نام برد.

کارشناسان مدیریت بازرگانی که قصد ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر را دارند، در گرایش‌های مختلفی به ادامه تحصیل خواهند پرداخت. برخی از این گرایش‌ها شامل بازاریابی، بازرگانی بین المللی، تجارت الکترونیکی، مدیریت استراتژیک، کارآفرینی، بازرگانی داخلی، MBA، بیمه و گرایش‌های مالی است.

شرایط لازم برای تحصیل در رشته‌ی مدیریت بازرگانی

همان طور که در بخش مقدمه گفته شد، برای تحصیل در رشته‌ی مدیریت بازرگانی، از هر سه گروه آزمایشی اصلی می‌توان کنکور داد. با قبولی در کنکور و انتخاب رشته‌ی مدیریت بازرگانی در دانشگاه مورد نظر می‌توان به تحصیل در این رشته پرداخت. علاوه بر شرایط ذکر شده،‌ یک دانشجوی رشته‌ی مدیریت بازرگانی بهتر است دارای خصوصیاتی همچون موارد زیر باشد:

اهل مطالعه بودن، تحقیق و بررسی در مورد مسائل مختلف اقتصادی موجود در کشور
توانایی در برنامه‌ریزی و قدرت حل مسائل اقتصادی
اهل مذاکره و انتقاد پذیر بودن
توانایی در مدیریت افراد در یک مجموعه‌ی مشخص
اهل کارهای تیمی و نقد و بررسی مسائل مختلف در گروه‌
انجام هرچه بهتر وظایف محول شده به وی
مهارت رهبری و سرپرستی یک تیم یا گروه
ترجیحا مسلط به زبان خارجی

مشاغل مرتبط با رشته‌‌ی مدیریت بازرگانی

فارغ‌التحصیلان رشته مدیریت بازرگانی می‌توانند در سمت‌ها و مشاغل مرتبط با رشته‌ی تحصیلی خود مشغول به کار شوند. برخی از مشاغل مرتبط با این رشته عبارتند از:

رئیس تحقیقات در بازارهای پژوهشی
مدیر سایت‌های مرتبط با بازاریابی و تجارت
کارشناس امور بازرگانی در بانک‌ها
مدیر بخش‌های واردات و صادرات
مدیر سازمان‌های بیمه‌ای و نمایندگی‌های بیمه
مدیر و معاون سازمان بورس و فرابورس
مشاور بخش مالی و تجارت در شرکت‌ها
مدیر تبلیغات و بازاریابی در سازمان‌ها

لازمه‌ی موفقیت در رشته‌ی مدیریت بازرگانی

برای کسب موفقیت در رشته‌ی مدیریت بازرگانی روش‌های زیادی وجود دارد. از جمله این که یک فارغ التحصیل رشته مدیریت بازرگانی باید همواره سعی در بروزرسانی اطلاعات خود داشته باشد.‌ برای این کار می‌توان از مقاله‌های خارجی و داخلی منتشر شده در رابطه با مدیریت بازرگانی کمک گرفت.‌ زیرا مقاله‌های منتشر شده، همگی زیر نظر اساتید معتبر و متخصص در زمینه مدیریت مالی منتشر شده‌اند. شرکت در کنفرانس‌ها و سمینارهای تخصصی مدیریت بازرگانی نیز نقش بسزایی در موفقیت فارغ‌التحصیلان این رشته دارد. همچنین مشاهده جدیدترین مقالات علمی در بخش مقالات مدیریت بازرگانی در سایت ترجمه فا توصیه می شود.

از عوامل موثر دیگر در کسب موفقیت افراد در رشته مدیریت بازرگانی، می‌توان به برخورداری از مهارت برقراری ارتباط و تعامل همه جانبه با افراد غیر و همچنین مسلط و علاقه‌مند بودن به اخبار اقتصادی داخلی و خارجی اشاره کرد.

در واقع دانشجویان مدیریت بازرگانی باید قدرت تحلیل مسائل اقتصادی را داشته باشند. برخی از مسائل اقتصادی عبارتند از:

تغییرات نرخ ارز و تاثیر آن بر اقتصاد کلان کشور
اثرات نرخ تورم و نقدینگی بر واردات و صادرات کشور
قوانین و مقررات تصویب شده در هیئت دولت و مجلس در مورد مسائل اقتصادی کشور
تغییرات قیمت طلا، مسکن و … بر تولیدات داخلی

وظایف یک متخصص مدیریت بازرگانی

مدیر بازرگانی در یک مجموعه یا سازمان وظایف خاصی را بر عهده دارد. یک متخصص مدیریت بازرگانی باید بتواند وظایف زیر را انجام دهد:

کنترل و نظارت بر ترخیص کالاهای خریداری شده
نظارت بر عقد قراردادهای خرید و فروش شرکت
اجرای برنامه‌های حمایتی جهت خدمات پس از فروش
تشکیل آرشیوهایی به منظور اطلاعات خرید و فروش
ارائه خدمات ویژه برای مشتریان همیشگی و دارای گرید
تدوین و اجرای برنامه‌های تولیدی با توجه به فروش فصل و ایجاد تغییرات در آن
ارائه‌ی طرح‌هایی به منظور جذب تامین کنندگان مالی جدید برای شرکت
ارایه‌ی طرح‌هایی جهت ارزیابی رضایت‌مندی مشتری و نیز پاسخگویی به آن‌ها
طرح‌ریزی و اجرای برنامه‌های تبلیغاتی و بازاریابی
ارزیابی برنامه‌های تبلیغاتی
توانایی ایجاد دوره‌های آموزشی برای کارکنان
ارسال برنامه‌های تدوینی جهت گرفتن تاییدیه و اجرا به مدیر عامل شرکت
کنترل و نظارت بر اجرای اصولی و دقیق برنامه‌های راهبردی شرکت

مزایا و معایب رشته‌ی مدیریت بازرگانی

یکی از مزایای مهم رشته‌ی مدیریت بازرگانی، بازار کار نسبتا خوب آن است که در داخل و خارج از کشور آینده شغلی خوبی دارد. یک مدیر بازرگانی همچنین از حقوق و مزایای عالی برخوردار است. در شرکت‌های خصوصی حقوق مدیر بازرگانی به صورت توافقی بوده در حالی که در سازمان‌های دولتی حقوق و مزایای مدیران بازرگانی بر اساس قانون‌ مصوب وزارت کار برای مدیران پرداخت می‌شود. رشته‌ی مدیریت بازرگانی در کنار تمام مزایایی که دارد پر از ریسک و اضطراب است. بنابراین یک مدیر بازرگانی باید تحمل همه‌ی مسائل پیش رو را داشته باشد.

جمع بندی

رشته‌ی مدیریت بازرگانی جزء رشته‌های مشترک در هر سه گروه اصلی آزمایشی است.‌ در این رشته به دلیل برخورداری از جذابیت و بازار کار خوب، علاقه‌مندان زیادی به تحصیل می‌پردازند. یک مدیر بازرگانی برای این که بتواند در کار و حرفه‌ی خود موفق شود باید دارای خصوصیات ویژه‌ای باشد و نیز اقداماتی را انجام دهد. از جمله‌ی این خصوصیات می‌توان به توانایی خاص در حل مسائل مختلف اقتصادی، مهارت در سرپرستی و رهبری گروه‌های کاری، برخورداری از روابط عمومی قوی ، اهل مطالعه و تحقیق بودن اشاره کرد.